Niepłodność jest pojęciem określającym stan niemożności uzyskania ciąży klinicznej przez okres dwunastu miesięcy regularnych starań. Mówiąc o regularnych staraniach mam na myśli stosunki płciowe odbywane bez stosowania żadnej formy antykoncepcji. Niepłodność pierwotna dotyczy pacjentek u których nigdy wcześniej nie rozpoznano ciąży, natomiast o niepłodności wtórnej mówimy wtedy, gdy u kobiety w przeszłości został uwidoczniony pęcherzyk ciążowy w wykonywanym przez lekarza ginekologa badaniu ultrasonograficznym.
Niezwykle istotną kwestią podczas diagnozowania niepłodności jest fakt, iż o niepłodności mówimy zawsze w kontekście pary. Jest to choroba dotykająca obydwoje partnerów, nawet jeśli w trakcie diagnostyki powodem powyższego problemu okaże się być czynnik kobiecy lub męski. Niezależnie od ostatecznego pochodzenia źródła problemu, jest to schorzenie które prowadzi do niemożności poczęcia potomka przez dwójkę pacjentów. Problem z zajściem w ciąże bardzo często prowadzi do pojawiania się objawów depresyjnych. Występują one częściej u kobiet niż u mężczyzn, ale różnica w tej statystyce jest niewielka.
Niepłodność jest bardzo złożonym problemem, u podstaw którego leży zazwyczaj wiele przyczyn. Dla uproszczenia stosuje się jednak podział przyczyn na te, leżące po stronie kobiecej, męskiej, niewyjaśnionego pochodzenia i wieloczynnikowe. Statystycznie szacuje się, że najwięcej przyczyn niepłodności dotyczy kobiet lub ma etiologię wieloczynnikową.
Mówiąc o żeńskich czynnikach niepłodności możemy podejrzewać występowanie u pacjentki zaburzeń owulacji, zmniejszoną rezerwę jajnikową, przeszkody anatomiczne, zmiany zapalne, wady rozwojowe lub endometriozę. Mężczyźni borykają się natomiast ze zbyt małą koncentracją plemników w ejakulacie, nieprawidłowy ruch lub budowa plemników.
Pary chcący rozpocząć diagnostykę niepłodności powinni zgłosić się do lekarza ginekologa po upływie roku bezskutecznych starań o ciąże. Szukanie przyczyny i włączenie leczenia w trybie przyspieszonym jest jednak zalecane pacjentkom w zaawansowanym wieku reprodukcyjnym. Kobiety powyżej 35 roku życia powinny zgłosić się do specjalisty po upływie 6 miesięcy, natomiast powyżej 40 roku życia bezzwłocznie. Do elementów diagnostyki należy u kobiet wywiad, badanie ginekologiczne, badanie usg, ocena drożności jajowodów oraz jeśli istnieją ku temu przesłanki kliniczne zalecane jest wykonanie badań hormonalnych. U mężczyzn wykonuje się natomiast oprócz wywiadu i badania przedmiotowego, również badanie nasienia. Ocena nasienia uwzględnia jego objętość, barwę, konsystencję, zapach, koncentrację plemników oraz ich ruchomość. Nasienie nie jest niestety parametrem stałym, dlatego badanie go powinno być powtórzone za około 3 tygodnie od oceny pierwszej próbki materiału. Pacjenci przed wykonaniem badania powinni zachować około 5 dniową wstrzemięźliwość seksualną, unikać stresu, używek oraz wysiłku fizycznego.
Przybliżając Wam znaczenie bardzo często używanych i stosowanych w medycznym żargonie pojęć chciałabym zacząć od popularnej stymulacji jajników. Stymulacja jest metodą leczenia która polega na przyjmowaniu farmakoterapii wywołującej jajeczkowanie lub zwiększenie ich liczby w cyklu. Indukcja owulacji lub monoowulacji natomiast jest również skupiona wokół przyjmowania leków wywołujących owulację.
Dzisiejsza medycyna dysponuje szeregiem metod i technik wspomaganego rozrodu. Niemożność zajścia w ciążę w przeciągu kilku miesięcy lub lat nie jest aktualnie wyrokiem bezdzietności. Zastosowanie i wybór odpowiedniej formy terapii zależy oczywiście od przyczyny powodującej problem z zajściem w ciąże. Metody różnią się od siebie zarówno formą, jak i ceną leczenia. W przypadku pojawienia się obaw lub niepewności dotyczących macierzyństwa, należy zawsze zgłosić się po pomoc do lekarza specjalisty. W tej chwili wielu specjalistów ginekologii i położnictwa zajmuje się w szczególności leczeniem niepłodności. Wybór doświadczonego lekarza i odpowiednio wczesna wizyta w gabinecie lekarskim w znakomitej większości skutkuje sukcesem terapeutycznym.
