Aby zacząć rozmowę na temat pozytywnej terapii seksuologicznej należy najpierw odpowiedzieć na pytania: czym jest seksuologia, kim jest seksuolog, a kim psychoseksuolog ?
Seksuologia to jak możecie się spodziewać dziedzina nauki zajmująca się seksualnością człowieka. Jednak pod tym krótkim hasłem kryje się długa definicja. Seksualność człowieka to nasze potrzeby seksualne, emocje związane z seksem, relacje w jakie wchodzimy oraz przeżywanie naszego seksualnego życia w sferze zarówno cielesnej jak i duchowej. To interdyscyplinarna nauka będąca jednocześnie częścią medycyny, psychologii, socjologii oraz antropologii. Dlatego tak ważnym jest by na seksualność patrzeć całościowo i w sposób otwarty.
Seksuolog natomiast to lekarz, który dodatkowo po swojej wiodącej specjalizacji (chorobach wewnętrznych lub położnictwie i ginekologii lub psychiatrii dzieci i młodzieży lub psychiatrii) ukończył dwuletnią specjalizację z seksuologii wraz z kursami i stażami specjalizacyjnymi. Do lekarza seksuologa trafiają najczęściej pacjenci z problemami organicznymi takimi jak: zaburzenia erekcji, przedwczesny wytrysk, anorgasmia (brak orgazmu).
Psychoseksuolog jest specjalistą, który ukończył studia psychologiczne oraz 4-letnią specjalizację z psychoseksuologii. Ponieważ nie jest lekarzem nie może prowadzić farmakoterapii może jednak pomóc w jak najlepszym przeżywaniu swojej sfery seksualnej. Co między innymi oznacza: pomoc w radośniejszym, bardziej zróżnicowanym seksie, wolność od poczucia winy i wstydu związanych z seksem, oraz wiele innych.
Skoro już mamy te krótkie definicje możemy wrócić do tematu artykułu- pozytywnej seksuologii. Podejście “sex-positive” wbrew prawdopodobnie narzucającej się myśli nie oznacza naszego prywatnego doświadczenia “w łóżku” lecz o nasz stosunek do ekspresji seksualnej i świadome otwarte podejście.
Pojęcie to obejmuje:
Jednym z wymienionych aspektów pozytywnej seksualności jest docenianie i szanowanie seksualność naszej i innych osób. Realizacją tego będzie próba zrozumienia złożoności tożsamości seksualnych, płciowych oraz orientacji. Zdecydowanie, jakie wartości najbardziej do nas pasują i korzystanie z nich w naszym życiu. Należy tu zwrócić uwagę by przemyśleć i zrozumieć wpływ kultury, komunikatów społecznych i medialnych na nasze myśli, uczucia, wartości i zachowania związane z seksualnością.
Kolejnym zagadnieniem jest skuteczna komunikacja w związkach lub innych relacjach, która ma służyć wchodzeniu w interakcje z innymi osobami w należny, pełen szacunku sposób. W relacji seksualnie pozytywnej pracuje się na nią razem, przepływ informacji jest ciągły. Omawiamy są nasze granice, fizyczne i emocjonalne skutki (pozytywne i negatywne) aktywności seksualnej, bezpieczniejsze metody seksu, antykoncepcję (jeśli jest pożąda i/lub możliwa). Niezmiernie ważnym jest aby praktykować i utrzymywać świadomą zgodę we wszystkich partnerskich czynnościach seksualnych co między innymi obejmuje nieskrępowaną możliwość komunikowania chęci nieuprawiania seksu i zaakceptowania tego przez drugą stronę.
Jeśli czujemy, że w naszym życiu z różnych przyczyn nie czujemy seksualnego spełnienia i satysfakcji lub napotykamy problemy z realizacją naszej seksualności możemy udać się na terapię psychoseksuologiczną. Jej celem jest edukacja na temat konsensualnej przyjemności seksualnej jako integralnej części zdrowia fizycznego i psychicznego. Oznacza to, że seks-terapeuta nie musi za wszelką cenę nasz zmieniać abyśmy znaleźli się w tak zwanej “normie”, czasem nawet może podważać sens owej “normy”. Narzędzia terapeutyczne jakimi posługuje się psychoseksuolog to praca z emocjami, myślami i motywacjami. W tym zakresie najczęściej wybiera się nurty takie jak: poznawczo-behawioralny, systemowy, dynamiczny, gestalt, humanistyczny, narracyjny, skoncentrowany na emocjach, oraz uważność (mindfulness). Terapeuta może również pracować z nami na konkretnym doświadczeniu seksualnym: terapią zmysłową (Masters i Johnson), kierowaną masturbacją, stosowaniem pomocy seksualnych (zabawek, dylatorów, lubrykantów, tablic, filmów, książek edukacyjnych, lusterek, itd.), oraz używać narzędzi eksploracji doświadczeń, myśli i fantazji (np. tabele want, won’t, maybe; genogramy seksualne itd.)
Kolejnym ważnym elementem jest normalizacja i edukacja. Jeśli do gabinetów psychoseksuologów zgłaszają się klienci, zaniepokojeni swoimi fantazjami (np. dotyczącymi bycia poddanym, seksu grupowego, innego partnera niż ten obecny) lub kierunkiem pożądania (np. w kierunku przedmiotów, a nie osób) to terapia nie polega na leczeniu (zmianie zachowania lub fantazji), lecz na normalizacji (edukacji, że różne rodzaje fantazji i zachowań, które odbywają się za zgodą i wolą dorosłych uczestników, są normalne).
Aby spełniać normę partnerską potrzebne są:
1. Dojrzałość psychiczna osób wchodzących w interakcję seksualną
2. Zgoda i akceptacja wszystkich stron – brak przymusu, presji, możliwość wyrażenia świadomej zgody
3. Dążenie do obustronnej rozkoszy
4. Nieszkodzenie partnerom
5. Nieszkodzenie społeczeństwu – zachowania seksualne powinny być przede wszystkim zgodne z prawem.
We współczesnej seksuologii uznaje się, że jeśli zachowanie spełnia normę partnerską, wówczas nie mówimy o patologii seksualnej.
